Wees een HELD, laat OMA thuis!

OMA
Laten we beginnen bij OMA. Dit staat voor Oordelen, Meningen en Adviezen. Zeker als Nederlanders zijn we daar goed in. Veel te direct en uitgesproken, zeggen ze van ons in andere landen. Open en eerlijk zeggen we van onszelf. Zeggen waar het op staat en er niet omheen draaien, want daar hebben we een hekel aan! Hangt het dan maar af van wat je gewend bent? Ja, in zekere zin wel. We hebben het dan over cultuur. Maar laten we om te beginnen eens naar onszelf kijken.

Is OMA altijd fout?
Is het nu altijd verkeerd om een oordeel of mening te hebben, of om met je advies klaar te staan? Dat hangt denk ik van de omstandigheden af en wie het zegt. Ga je naar de dokter bijvoorbeeld of je advocaat, dan wil je natuurlijk een mening horen en vraag je om advies. Dit is niet waar het probleem zich voordoet. Je hebt zelfs al heel vroeg geleerd om een mening te hebben. Mensen willen weten waar jij staat en een oordeel hebben helpt je om keuzen te maken. Iemand die zelfstandig keuzen kan maken wordt voor volwassen aangezien. En als je vaak de juiste keuzen maakt op basis van jouw oordeel, dan noemen we je zelfs wijs.

Discussie of debat?
Waarom dan toch OMA thuis laten? Eigenlijk gaat OMA veel te vaak mee in gesprekken denk ik en voert zij soms het hoogste woord. Ik noem dat “meningen ping pong” als ik het mensen zie doen. Mensen voeren dan geen inhoudelijk gesprek meer met elkaar, maar stellen enkel hun mening tegenover die van de ander en proberen daarmee elkaar te overtuigen. Meestal leidt dit dan tot een “verhitte discussie”, maar van een discussie is eigenlijk helemaal geen sprake. “Bij een discussie wordt al pratend getracht een onderwerp van verschillende kanten te bekijken. Er worden verschillende posities ingenomen, er wordt hardop nagedacht en er hoeft niet altijd een duidelijke conclusie te worden getrokken. Discussies zijn vaak informeel, verlopen soms chaotisch en hebben minder vaak een duidelijk omlijnd doel.” (www.debatinstituut.nl) In feite lijkt wat mensen doen bij een “verhitte discussie” of “meningen ping pong” meer op een debat, maar dan zonder publiek. Tijdens een debat richten de partijen (voor- en tegenstanders) zich op een derde partij die zij proberen te overtuigen en wijken daarbij niet af van hun standpunt.OMA kan een storende factor zijn
In de praktijk worden de termen discussie en debat door elkaar gebruikt. Naar mijn idee is het dan ook vooral een vergissing als mensen in een debat verzeild raken, terwijl zij eigenlijk een discussie wilden voeren. OMA is een storende factor als je een gesprek al gelijk begint met jouw mening, terwijl je eigenlijk van gedachten wilde wisselen met een ander om jouw perspectief en misschien ook dat van de ander te vergroten. En als het een soort nationale gewoonte is (cultuur) om met je mening klaar te staan, dan vraagt het om bewustzijn van wat je wilt bereiken voordat je het gesprek met elkaar aangaat. Het is een vergissing als ik een debat begin terwijl ik een discussie wil en in frustratie eindig. Om dit te voorkomen is het belangrijk het verschil tussen een debat en discussie te kennen en het gesprek zo te beginnen dat ik mijn doel ook bereik.
TIP: We mogen wel direct zijn, maar laten we dit dan ook gelijk aan het begin van het gesprek gebruiken om elkaar duidelijk te maken waarom we van gedachten willen wisselen: “Ik wilde graag eens met jou praten over … om ideeën uit te wisselen en een bredere kijk op … te krijgen.”

OMA luistert slecht
Als zij een storende factor is, mankeert OMA niets aan haar oren maar luistert zij werkelijk slecht. Als je aandacht gericht is op het overtuigen van de ander, dan luister je niet echt naar de achtergrond van diens argumenten. Je bent vooral bezig jouw standpunt te verdedigen en zo mogelijk dat van de ander onderuit te halen. Je bent eenzijdig en bevooroordeeld aan het luisteren vanuit je eigen gelijk. Niet alleen doet de ander dit ook, maar nodigt jouw houding de ander bijna hiertoe uit. Als de ander het idee krijgt te worden aangevallen gaat deze begrijpelijkerwijs in de verdediging.

Wees een HELD
Wellicht denk je bij een held toch aan iets anders dan het plaatje hiernaast en is dat bij effectief communiceren ook zo. In plaats van de winnaar in een gesprek te willen zijn en ander van jouw gelijk te overtuigen, gaat het in de eerste plaats om elkaar echt te begrijpen en dat vraagt dat je luistert. Het acroniem HELD staat voor Herkennen, Erkennen,Loslaten en Doorgaan. Door naar de ander te luisteren en de achterliggende gevoelens en behoeften te begrijpen ga je de verschillen en overeenkomsten Herkennen. Het kost dan ook niet zoveel moeite meer om te Erkennen dat je wellicht een iets ander perspectief hebt maar ook de overeenkomsten te zien en daar op door te bouwen. Je kunt dan beter Loslaten wat anders is en Doorgaan op wat je samen wel hebt.

TIP
Een held is in mijn beleving niet alleen sterk (assertief) maar ook intelligent (maakt gebruik van de wederzijdse gevoelens om een positieve invloed uit te oefenen en is daarom niet bang om iets van zichzelf te laten zien. We noemen dit ook wel open en bereid zijn om je kwetsbaar op te stellen.) en zorgzaam (werkt niet alleen vanuit eigen belang maar is er op gericht om een win-win situatie te creëren.) Een praktische invulling van Mindfulness is je in ieder gesprek bewust te zijn dat een HELD samen meer bereikt door een assertieve, open en zorgzame levenshouding.

Wil je dit leren klik dan hier Effectieve Communicatie of Verbindend Communiceren.

The culture map

Hiervoor schreef ik al iets over hoe de manier waarop we communiceren zeker ook afhangt van onze cultuur. Wat maakt ons nu Nederlanders, Engelsen, Duitsers, Amerikanen, Russen of Chinezen? Het gaat dan om culturele verschillen die je dan ook in de communicatie terugziet. In haar werk kwam Erin Meyer dit steeds weer tegen en zij zag dat het belang in het elkaar begrijpen niet alleen lag in het duidelijk zijn in de communicatie maar zeker ook in het begrijpen van elkaars cultuur. Zij maakt een onderscheid tussen culturen met een hoge en lage context in hun communicatie. Met andere woorden: “Wat wordt er niet gezegd maar moet je tussen de regels door lezen?” Ook wij Nederlanders doen dit maar in veel mindere mate dan Japanners en Chinezen. Wij staan wat dat betreft echt aan de andere kant van het spectrum en dichter bij Amerikanen. Zeg waar het op staat! Voor een Japanner of Chinees is dit veel te direct en onbeleefd. Wil je met elkaar werken dan is het maar beter om hier rekening mee te houden. In haar boek beschrijft zij een voorbeeld van een manager van Franse afkomst die is gaan werken in de USA en daar een functioneringsgesprek kreeg. Zij kreeg Sandwich Feedback en minstens dus 2 positieve dingen die breed werden uitgemeten voordat het punt van zorg in een bemoedigende toon besproken werd. In Frankrijk is waardering expliciet en wordt negatieve feedback meer direct gegeven. Zij was door de Amerikaanse feedback die zij kreeg helemaal in de overtuiging dat alles perfect liep en voelde zich op het verkeerde been gezet toen dit niet waar bleek te zijn. Ten onrechte kreeg haar manager het idee dat zij niet functioneerde terwijl als je ook naar andere ervaringen tussen Fransen en Amerikanen zou kijken zou begrijpen dat het hier om culturele verschillen gaat.Meer hierover in het artikel in Business Insider Klik hier.

Erin Meyer is professor aan de INSAED-Sorbonne Business School/Universiteit.

Voor de video van een lezing van Erin Meyer klik op de video en video

Wees een HELD, laat OMA thuis!

Vorige items